Belize, Orta Amerika’nın kuzeydoğusunda yer alan küçük ama etkileyici bir ülke. Karayip Denizi’ne kıyısı olan bu bölge, yemyeşil tropikal ormanları ve eşsiz su altı güzellikleriyle ünlü. Burası çoğu kişi tarafından pek bilinmeyen bir yer olabilir, ancak dünya çapında önemli doğal oluşumları ve biyolojik çeşitliliğiyle ön plana çıkıyor.
Özellikle göz kamaştırıcı doğa harikalarından biri olan Büyük Mavi Çukur, yalnızca etkileyici büyüklüğüyle değil, aynı zamanda sunduğu derin bilimsel keşiflerle de dikkatleri üzerine çekiyor. 125 metre derinliğiyle devasa bir su altı çukuru olan Mavi Çukur, içinde barındırdığı sırlar ve geçmişe ait izlerle oldukça gizemli.
SON YAPILAN ARAŞTIRMALAR İLGİNÇ VERİLER ORTAYA KOYDU
Yıllardır dalgıçlar ve bilim insanları tarafından merakla incelenen bu yer, son yapılan araştırmalarla iklim değişikliği konusunda oldukça çarpıcı verilere ev sahipliği yapıyor.
Bilimsel anlamda en dikkat çekici bulgu, Mavi Çukur’un dibinden çıkarılan tortul çekirdeklerin, son 5 bin 700 yıl içinde bölgedeki tropikal fırtınalar ve kasırgaların sıklığının arttığını göstermesi.Yakın zamanda Frankfurt Goethe Üniversitesi’nden bir araştırma ekibi, açık denizden bir sondaj platformu kullanarak Mavi Çukur’a ulaşmayı başardı ve 30 metre uzunluğunda bir tortu çekirdeği çıkardı.
Bu çekirdek, yıllar boyunca oluşan katmanlardan elde edilen verilerle, tropikal fırtınaların ve kasırgaların geçmişteki etkilerini ve bu doğal afetlerin zamanla nasıl daha yoğun hale geldiğini ortaya koyuyor.
ADETA BİR FIRTINA ARŞİVİ GİBİ İŞLEV GÖRÜYOR
Büyük Mavi Çukur’un tortul çekirdekleri, adeta bir fırtına arşivi gibi işlev görüyor. Yıllık katmanlardan oluşan bu tortul çekirdekler, tıpkı ağaç halkaları gibi her yılın izlerini taşıyor. Her bir katman, o dönemdeki hava olayları hakkında bilgi verirken, fırtına dalgalarının ve kasırgaların büyüklüğüne dair ayrıntıları gözler önüne seriyor.
Katmanlar arasındaki renk farklılıkları, fırtına olaylarının yoğunluğunu, rüzgâr hızlarını ve dalga yüksekliklerini belirlemede kullanılıyor. Özellikle tropikal fırtınalar ve kasırgaların etkisiyle bu katmanlarda iri parçacıklar birikiyor ve bu da her fırtınanın farklılıklarını gözler önüne seriyor.
Bu çukurda yapılan araştırmalar, sadece bölgedeki fırtınaların sıklığını değil, aynı zamanda iklim değişikliğinin bu fırtınaların şiddetini nasıl etkilediğini de anlamamıza yardımcı oluyor.
Katmanlar arasındaki tortular, deniz seviyesindeki değişikliklerin ve okyanus sıcaklıklarının, tropikal fırtınaların sıklığındaki artışa nasıl zemin hazırladığını da ortaya koyuyor.
TROPİKAL FIRTINALARIN ARTIŞI VE KÜRESEL ISINMANIN ROLÜ
Yapılan çalışmalar, Mavi Çukur’dan çıkarılan tortul çekirdeklerin, son 5 bin 700 yıl içinde toplamda 574 fırtına olayını kaydettiğini ortaya koyuyor. Ancak daha dikkat çekici olanı, son 20 yıl içinde kaydedilen dokuz fırtına katmanının, gelecekteki iklim değişikliği senaryolarını düşündürmesi.
Sonuçlar, tropikal fırtınaların ve kasırgaların sıklığının, özellikle 21. yüzyılda önemli ölçüde artabileceğini işaret ediyor. Profesör Eberhard Gischler, bu artışın önümüzdeki yıllarda yaklaşık 45 tropikal fırtına ve kasırganın Belize bölgesinden geçebileceğini belirtiyor. Bu, son 6 bin yılın iklim verilerinin çok ötesinde bir artışı simgeliyor.
Bilim insanları, bu artışın yalnızca doğal iklim dalgalanmalarından kaynaklanmadığını, aynı zamanda sanayi devriminin yol açtığı küresel ısınmanın bir sonucu olarak ortaya çıktığını vurguluyorlar.
Okyanus yüzeyi sıcaklıklarının yükselmesi, tropikal fırtınaların hızla şiddetlenmesine yol açıyor. Küresel ısınma, okyanuslardaki enerji birikimini artırarak daha büyük ve daha güçlü tropikal fırtınaların oluşmasına olanak tanıyor. Bu da iklimin gelecekte nasıl şekilleneceği konusunda ciddi bir uyarı niteliği taşıyor.
BÜYÜK MAVİ ÇUKUR HAKKINDA 10 İLGİNÇ GERÇEK
1- Mavi Çukur, son Buzul Çağı’nın sonunda, deniz suyu seviyelerinin yükselmesiyle oluşmuş büyük mağaraların su altında kalması sonucu meydana geldi.
2- Bu mağaralar, yaklaşık 153 bin yıl önce oluştu ve yaklaşık 15 bin yıl önce tamamen sular altında kaldı.
3- Mavi Çukur, UNESCO Dünya Mirası Alanı olan Belize Bariyer Resifi’nin bir parçası.
4- Mavi Çukur’un su altı mağaraları, bir zamanlar kara üzerinde var olmuş dev sarkıtlarla dolu, bu da bölgenin geçmişte su üstü olduğunu gösteriyor.
5- Çukurda, Karayip resif köpekbalıkları, çekiç başlı köpek balıkları ve boğa köpek balıkları gibi çok sayıda köpek balığı türü yaşıyor.
6- Bu eşsiz yerin iç kısmı, gelişmiş dalış becerileri gerektiren karmaşık bir mağara sistemine sahip ve yalnızca belirli sayıda dalış deneyimi olan dalgıçlar içeri
girebiliyor.
7- 2012 yılında Discovery Channel, Mavi Çukur’u ‘Dünyadaki En Şaşırtıcı 10 Yer Listesi’nde birinci sıraya yerleştirdi.
8- Bu devasa yapının benzersiz dairesel formu, uzaydan görülebiliyor.
9- ‘Mavi Çukur’ ismi ilk kez, 1988 yılında İngiliz dalgıç Ned Middleton tarafından yayımlanan ‘Sualtında 10 Yıl’ adlı kitabında kullanılmaya başlandı.
10- 2018 yılında, ünlü iş insanı Richard Branson, çukurun dibine inen ve deniz tabanında plastik şişeler bulan bir keşif ekibinin parçasıydı.
Daily Mail'in 'Belize's Great Blue Hole hides a 'concerning secret', scientists say after drilling to the bottom of the mysterious 410ft cave' başlıklı haberinden derlenmiştir.
RSS