Peki bu tarihi yapı neden eğik duruyor? Daha da önemlisi: Nasıl oluyor da hâlâ yıkılmıyor?
Eğrilik Planlı Değildi
1173 yılında inşasına başlanan Pisa Kulesi, başlangıçta düz ve sağlam bir yapı olarak tasarlanmıştı. Ancak temel, kum ve kilden oluşan yumuşak bir nehir yatağı üzerine atılmıştı ve 16.000 tonluk mermer ağırlığını taşıyamadı.
Yapı henüz üçüncü kata ulaşmışken eğilmeye başladı. Dönemin mühendisleri bu eğimi gidermek yerine, üst katları farklı yüksekliklerde inşa ederek eğimi dengelemeye çalıştı.
Uzun İnşa Süresi Hayat Kurtardı
Kulenin yapımı, savaşlar ve ekonomik krizler nedeniyle yaklaşık 200 yıla yayıldı. Bu uzun süreç, zeminin zamanla oturmasına olanak tanıdı. Eğimin dengeli gelişmesi, yapının ani bir çöküş yaşamamasını sağladı.
1990’da Tehlike Sınırındaydı
Kule, zamanla her 20 yılda bir yaklaşık bir inç daha eğildi. 1990 yılına gelindiğinde eğim 5 dereceye ulaştı ve yapı yıkılma tehlikesi ile karşı karşıya kaldı. Bu yüzden kule, o yıl ziyaretçilere kapatıldı.
Mühendislik Marifeti: Kulenin İkinci Kurtuluşu
1990-2001 yılları arasında uluslararası bir mühendis ekibi, yapıyı kurtarmak için devreye girdi.
İlk adımda kule çelik bantlarla sarıldı.
Kuzey tarafına ağırlıklar yerleştirildi.
En etkili yöntem ise, kulenin yüksek tarafındaki toprağın kademeli olarak kazılması oldu.
Bu sayede kule yaklaşık 44 santimetre dikleştirildi ve şu an 3,99 derecelik eğimiyle ayakta duruyor.
Neden Tamamen Düzleştirilmedi?
Pisa halkı için kule, sadece bir yapı değil; bir kimlik ve turizm sembolü. Eğer kule düz hale getirilseydi, onu özel kılan tarihi karakteri kaybolacaktı. Bu nedenle eğimi azaltıldı ama tamamen ortadan kaldırılmadı.
Yıkılmamasının Bilimsel Açıklaması
Kulenin ayakta kalmasının temelinde fiziksel bir kural yatıyor:
Kütle merkezi (ağırlık merkezi), taban sınırının içinde kaldığı sürece yapı devrilmez.
1990’da bu sınır neredeyse aşılmıştı. Zemin iyileştirmeleriyle bu tehlike giderildi. Günümüzde kuleye sensörler yerleştirilmiş durumda ve milimetrik hareketler anlık olarak izleniyor. Olası deprem ya da zemin kaymalarına karşı mühendisler sürekli tetikte.
KAYNAK: https://pinkymedya.com/2025/04/10/neden-pisa-kulesi-hala-yikilmadi/
RSS